Ni år gamle Ivy Chen ser med store auge utover dei fullsette kyrkjebenkane i tre. Ho, dei to systrene og foreldra har funne seg plass på galleriet.
Alt er nytt og fascinerande. Dei vakre kvite og raude kappene dei i koret har på seg. Den særeigne lyden av syltynne ark som gnissar mot kvarandre når ei ny salme blir leita fram.
Vår far rissa inn i ei stor, svart marmortavle med sirlege, kinesiske teikn. Pastoren som fylgjer eit usynleg manus for når han skal knele, reise seg eller lyse velsigninga.
Men det ho likar aller best er å sjå på at nattverden blir delt ut. Ivy, dei to systrene og foreldra kan ikkje ta del i måltidet, sidan dei ikkje er døypte, men Ivy er djupt fascinert av det ho ser.
Då ho kjem heim finn ho fram dei kvite brikkene i eit brettspel og delar ut til familiemedlemmane som sit rundt stovebordet, som om det var nattverds-oblatar. Ho veit ikkje korleis eller kvar, men tanken om å bruke livet til å tene Gud er alt planta.
Det er 1983 midt i sentrum av travle Taipei, hovudstaden på Taiwan.
For nesten 35 år sidan flykta den kinesiske nasjonalistregjeringa og hæren deira hit frå fastlands-Kina då kommunistane med Mao Zedong i førarsetet, tok makta der. Det var slik faren til Ivy hamna på Taiwan. Han tente nemleg nasjonalistregjeringa i kampane mot japanarane under andre verdskrig.
Historier frå krigen
I oppveksten fekk barna høyre blodige skildringar av slaga faren kjempa i den kinesiske marinen.
Ein stolt, reflektert mann som sjeldan viser store kjensler, skildrar yngstedottera han som i dag. Ho hugsar godt endringa ho såg i faren. Det var som om hjartet hans mjukna opp litt og litt, etter kvart som kyrkjegangen blei ein vane.
Rytmen i liturgien var ikkje lenger ny og uvant, men trygg. Historiene om tømraren frå Nasaret var ikkje lenger framande fantasihistorier, men sanning.
Men det tok litt lenger tid enn for resten av familien. Nokre år etter kona og dei to døtrene let også faren seg døype i kyrkja som har Vår far rissa inn i marmor. Eller Nådekyrkja som ho eigentleg heiter.
No inneheld krigshistoriene små tillegg om korleis Gud var med han og at det var hans vernande hand som redda han frå granatar som råka alle rundt han.
Kyrkjelyden i Nådekyrkja har eit tydeleg misjonsfokus. Pastoren reiser stadig på misjonsturar, og Ivy blir fortalt at kyrkja har utspring i ei bibelgruppe starta av to norske, kvinnelege misjonærar i Taipei kort tid etter krigen. Meir veit ho ikkje.
Men historia om damene som forlét alt som var kjent og kjært for å bringe evangeliet til menneske på andre sida av jorda gjorde inntrykk på den unge jenta.
Bringe evangeliet tilbake
Laurdag 2. april i 2022 har Det norske misjonsselskap (NMS) opningsfest for sin nye samlingsstad i Oslo. Den norske kyrkja har slått saman kyrkjelydane på Lilleborg og Torhov, og i staden flytter misjonsorganisasjonen NMS inn i Lilleborg kyrkje.
I tillegg til eigen aktivitet leiger dei også ut kyrkjesalen og kontor til mellom anna den kinesiske kyrkjelyden i byen, som er knytt til Nordic Chinese Christian Church.
På opningsmøtet delar Ivy Milanowski ein kortversjon av historia sin. Det kjennest spesielt, fortel ho, å vera i Noreg som misjonær, for å bringe evangeliet til landet der hennar familie fekk det frå.
Ho fortel om korleis familien hennar flytta til Canada då ho var 18 år gamal. At ho finn sin livs kjærleik der, og giftar seg med Glen Milanowski.
Kvar for seg opplever begge to å få eit kall frå Gud om å reise som misjonærar til Noreg.
I 2017 flytta dei til landet med dei mange kyrkjebygga, som har så få menneske i. Og då den kinesiske kyrkjelyden dei jobbar i var på leit etter nye lokale i byen, enda dei altså opp på NMS sin base i Oslo.
[ Ordet «korps» skapte forvirring. Nå har Frelsesarmeen funnet ut hva menighetene skal hete ]
På leit etter svar
Vårt Land møter Ivy og Glen utanfor Lilleborg kyrkje. I tillegg til å skulle byte kontorlokale er dei midt i ein flyttesjau også privat, så dagane er hektiske. Dessutan er Ivy ein sjølverklært arbeidsnarkoman.
Arbeidsoppgåver som å bringe evangeliet til Noreg og fremje Guds rike er vanskelege å krysse av gjeremålslista.
Me finn oss ein roleg stad der me kan snakke saman i fred. I forkant har dei blitt spurt om kva dei veit om nordmennene som skal ha starta kyrkjelyden Ivy og familien gjekk i på Taiwan.
Ingen frå TLC har svart på e-postane til Vårt Land. Men både Misjonssambandet og NMS hadde arbeid på Taiwan i den aktuelle perioden.
Dette er noko som berre Gud kan gjera. Dette kunne ein ikkje funne på ein gong.
— Glen Milanowski
I boka I tro og tjeneste, som tek for seg historia til NMS mellom 1842-1992, står namnet på dei aller fyrste misjonærane på Taiwan for misjonsorganisasjonen.
41 år gamle Helga Waabenø set føtene på taiwanesisk grunn vesle juleftan 1949, etter å ha måtte evakuere frå misjonsfeltet i Hunan i fastlands-Kina på grunn av kommunistregimets forbod mot utanlandsk misjonsverksemd.
Året etter kjem Gjertrud Fitje til øya som på den tida var kjent som Formosa i Noreg.
Eg les opp namna deira, og fortel at begge var sjukepleiarar. Ivy sjekkar ivrig lista si og auga blir sakte fylte med tårer, heilt til det renn over.
Begge namna stemmer over ende, og i margen, med kinesiske teikn står yrket deira oppført: sjukepleiarar.
Me sit på Oslo-kontoret til misjonsorganisasjonen som etter alt å døme sende dei to misjonærane som starta kyrkja der Ivy, systrene og foreldra blei døypte.
Ivy unnskylder seg og går for å hente papirlommetørkle.
— Dette er noko som berre Gud kan gjera. Dette kunne ein ikkje funne på ein gong, reflekterer Glen.
[ Tore Nærland og sykkelen hans har blitt velsigna av paven og sikta på med kanonar ]
