Den evangelisk-lutherske frikyrkja sitt synodemøte neste år kan verte avgjerande for rommet for teologisk samtale i kyrkjesamfunnet. Når synoderådet med overveldande fleirtal innstiller på å gjere spørsmålet om likekjønna samliv til vedkjenningsspørsmål, er vegen kort til einsretting og meiningstvang.
Sjølve er vi teologar som har forlate Frikyrkja. Vi har båe familiebakgrunn, oppvekst og ungdomstid i kyrkjesamfunnet. Vi er takksame for alt vi har lært og har med oss derifrå, men å gjere teneste i Frikyrkja vart til sist umogeleg.
Per Kristian melde seg ut som student i 2008. I møte med leiinga i kyrkjesamfunnet opplevde han at rommet for reelle teologiske diskusjonar var svært trongt. Linn var pastor i fleire år, medlem av teologisk fagråd og var med på å skrive den førre utgreiinga om likekjønna samliv som vedkjenningsspørsmål i 2017, men opplevde ingen vilje frå leiinga til å gå inn i tunge og naudsynte teologiske diskusjonar. Difor melde ho seg ut i 2018.
Vedkjenningsspørsmål eller ikkje
Det er viktig å påpeike at det Frikyrkja no held på med, er noko ganske anna enn det Den norske kyrkja (Dnk) gjorde for rundt ti år sidan. Dnk diskuterte om vigsel for likekjønna var kyrkjesplittande. I Frikyrkja vert eit langt meir omfattande spørsmål drøfta på denne måten. Her er det spørsmålet om likekjønna samliv er synd eller ikkje som vert lyfta opp som vedkjenningsspørsmål. Om synoden aksepterer dette, vil det berre vere det konservative standpunktet som er legitimt i kyrkjesamfunnet, og pastorar og ordinerte eldste vil vere forplikta på dette. Medlemmer kan i sitt stille sinn meine noko anna, men ikkje uttrykke det offentleg.
Alle veit at dette er konsekvensane, men leiaren i utvalet som står bak denne saka, Tor Erling Fagermoen, vil ikkje seie noko om det når avisa Dagen spør, og synodeformann Jarle Skullerud har inntil vidare ikkje gjort seg tilgjengelig for kommentar i Vårt Land.
Om synoden aksepterer dette, vil det berre vere det konservative standpunktet som er legitimt i kyrkjesamfunnet.
Unngår open debatt
Å krevje at alle ordinerte og andre medlemmer skal ha det same synet i eit komplisert, etisk spørsmål er ein ting. Det er dessutan noko vilkårleg over det heile. Ein meiner at ein ikkje kan akseptere ulike tolkingar av det sjette bodet om ekteskapet. Men i Frikyrkja finst det jo, som i dei fleste kyrkjesamfunn, ulike tolkingar av det femte bodet om å ikkje slå i hel. Nokre er pasifistar på teologisk grunnlag, andre forsvarer naudsynt valdsbruk. Dersom ein skal halde fram den same linja, må ein jo be anten militærnektarane eller dei som har avtent verneplikt om å gå frå stillingane sine.
Frikyrkja sine høyringsdokument vert ikkje publisert offentleg. Det i seg sjølv er jo eit teikn på at kyrkjesamfunnet unngår open debatt. For framtida oppmodar vi leiinga til å leggje dokumenta sine opne ut.
Som ikkje-medlemmer er vi nøydde til å kommentere det som vert referert i avisene. Ifølgje Vårt Land meiner teologisk fagråd og synoderådet at å ikkje rekne spørsmålet om likekjønna samliv som eit vedkjenningsspørsmål, kan vere eit fyrste steg mot å akseptere to syn. Det argumentet er ikkje teologi. Det er taktikk. Om synoderådet, som er organet som har ansvaret for kyrkjesamfunnet si lære, er villige til å avgjere eit så viktig spørsmål på så svakt grunnlag, er det urovekkande.
Frikyrkja sine høyringsdokument vert ikkje publisert offentleg. Det i seg sjølv er jo eit teikn på at kyrkjesamfunnet unngår open debatt
Tatt saka på alvor?
Det som gjev endå større grunn til uro, er Fagermoen sin kommentar til avisa Dagen. Der seier han at dette ikkje er eit viktig spørsmål, og at han ser på det som ein «distraksjon» å bruke mykje tid på dette. For det fyrste er det svært lite logisk å kalle noko eit vedkjenningsspørsmål og samstundes sjå på det som ein distraksjon. For det andre, og mykje viktigare, er det at slik omtale av eit spørsmål som dreier seg om både frikyrkjemedlemmer og andre sin identitet og djupaste lengsler, kan få ein til å tenkje at utvalet ikkje har teke saka på tilstrekkelig alvor.
Eit kyrkjesamfunn treng ein levande teologisk diskusjon. Vi unner både medlemmene og dei ordinerte i Frikyrkja rommet til å tenkje høgt og drøfte store spørsmål med kvarandre. Difor vonar vi at synoden til sommaren avviser denne saka grundig. Elles vert vi neppe dei siste som går ut bakdøra i Frikyrkja.
