Arrangørane av LO Stats tradisjonsrike kartellkonferanse, gjorde sitt ytste for å piffe opp stemninga hos sosialdemokratar og fagorganiserte som er sveltefôra på gode målingar. Ein av programpostane heitte til dømes «Veikart til valgseier».
Den var same dagen etter målinga på 17 prosent som både LO-leiaren, partisekretæren og nestleiaren omtala som krise om det skulle bli valresultatet. I staden for å sjå mot valsiger, såg deltakarane etter syndebukkar. I staden for eit vegkart, sat hundrevis av menneske i salen med ulike kompass som peika i ulike retningar.
Skulle Ap gå til val med Tajik eller Gunaratnam i Oslo?
Burde Trond Giske komme attende til Stortinget?
Burde sentrum-venstre partia gå til val i samla flokk?
Burde SV komme inn att i regjering?
Kvar mann si høne
Det var vanskeleg å fange opp eintydige svar. «Kvar mann si høne», sa Lars Sponheim. I salen hos LO var det «kvar sosialdemokrat si løysing».
Det var derfor påfallande at nesten berre eit spørsmål samla delegatane: Misnøya over partileiar Jonas Gahr Støre.
Det var ikkje lett å få auge på konferansedeltakarar eller sosialdemokratar som tok partileiaren og statsministeren i forsvar. Det var umogleg å sjå noko gjere det med liv, lyst og overtyding. Støre-kritikk har riktig nok utvikla seg til å bli ein slags tradisjon på Kartellkonferansen. I fjor vart han kritisert for å vere arrogant, og LO-leiar Peggy Hessen Følsvik meinte det brann under føtene på Ap. Også i 2022 vart det ytra at Støre ikkje var rette mannen.
Då måtte Støre ut, var omkvedet. Fleire sa ope rett ut at dei håpa det tidspunktet kom før vårens Ap-landsmøte
Fleire skildra at kritikken i år var sterkare, og at stemninga på konferansen var annleis. Jonas Gahr Støre var sjølve elefanten i rommet. Det vil seie: Støre var ikkje fysisk i rommet, slik han har hatt for vane å vere. Han var på G20-toppmøtet i Rio de Janeiro. Elefanten i rommet var i Brasil.
Partiets indremedisin nedprioritert
At Støre prioriterte verdspolitikken framfor partiets indremedisin, var som vatn på mølla til alle dei som snakka ope om å bytte han ut. Fleire av dei hadde langvarig Ap-medlemskap og tunge verv. Dei var heller ikkje vanskelege å bede. Berre det å uttale orda Jonas Gahr Støre var nok til å få fleire i gong.
Sjølv om landets tre fremste fagforeiningsleiarar stilte seg opp for NRK utanfor hotellet for å seie at leiardiskusjonen ikkje var eit tema, var det heller ingen av dei som tok han tydeleg i forsvar. Av og til er det som ikkje blir sagt vel så tydeleg kommunikasjon.
Elefanten i rommet var ikkje berre utanlands, men han var også einsam.
Også Senterpartiet i regjering er førebudd på at det kan skje ein plutseleg kollaps i Støres frontlinje mot eit veksande krav om å gå av
Kritikken mot Støre på konferansen i 2022 og 2023 kunne kontrast med at det jo var litt tid til sjølve stortingsvalet i 2025. Denne gongen kunne alle for sitt indre sjå føre seg Erna Solberg vandre inn att døra til statsministerbustaden.
Resignasjonen var blanda med argument om at det framleis fanst ein veg som kunne unngå valtap neste år. Då måtte Støre ut, var omkvedet. Fleire sa ope rett ut at dei håpa det tidspunktet kom før vårens Ap-landsmøte.
Omkvedet stod i sterk kontrast til Høgres kringvern om Erna Solberg, same kva som har skjedd der. På Sundvolden var det tydeleg at Støre er i ferd med å bli ein stadig meir einsam partileiar. Det teikna ikkje akkurat eit sympatisk bilete av partiets fotfolk som ikkje evnar å stå ved leiaren i tøffe tider.
Tida etter Jonas
LO-leiaren Peggy Hessen Følsvik sa frå scena at det føregår tøffe samtalar på bakrommet i Støre-regjeringa. Det same seier kjelder eg har snakka med i regjeringa. Krisa i partiet er i ferd med å sette avtrykk på Ap-statsrådane på ein tydelegare måte enn tidlegare, slik at det er blitt umogleg å ikkje legge merke til at Aps fremste folk har ulike syn på vegen vidare.
Også Senterpartiets folk i regjering er merksame på at det i verste fall kan skje ein plutseleg kollaps i Støres frontlinje mot veksande krav om å gå av. Skulle Ap-leiaren plutseleg falle ville det også få konsekvensar for Trygve Slagsvold Vedum som har bygd heile sitt politiske prosjekt i samarbeid med Ap-leiaren.
Den mest overveldande kjensla frå LOs kartellkonferanse, var den av menneska i den store salen som førebudde seg på ei tid der Jonas Gahr Støre ikkje lenger er leiar i Arbeidarpartiet.
