Døden stiller livet i relieff
Lev Tolstojs langnovelle «Då Ivan Iljitsj døydde» fangar eit evig og ålmenngyldig spørsmål: Med døden som uunngåeleg realitet, korleis lever vi livet vårt?
MEISTERVERK: Lev Tolstojs «Då Ivan Iljitsj døydde» tek deg ikkje meir enn ein sommarkveld å lese, men faren er stor for at historia vil følgje deg til langt ut i livsens haust, skriv Alf Kjetil Walgermo. Her er Tolstoj fotografert i 1908.
Sergej Prokudin-Gorskij
Den russiske forfattaren Lev Tolstoj står som ein påle i verdslitteraturen. Ved sidan av dei store romanane som Krig og fred (1865–1869) og Anna Karenina (1875–1877), er det vel verdt å lese også somme av dei mindre skriftene hans. Mindre i omfang, ikkje i innhald og betydning, for å seie det slik. Skriftemål, det første hans skreiv etter Anna Karenina, gir oss Tolstojs refleksjonar rundt den kristne trua i konsentrat.
No er nyleg Då Ivan Iljitsj døydde komen i glitrande nynorsk omsetting ved Geir Pollen, den første skjønnlitterære boka Tolstoj skreiv etter Anna Karenina og den åndelege krisa han opplevde på slutten av 1870-talet.
Som mann i midten av 40-åra, røskar Då Ivan Iljitsj døydde ekstra tak i meg. Hovudpersonen er nettopp ein slik, ein tilsynelatande vellukka og velfungerande dommar som brått er begynt å kjenne på ei smerte i mageregionen. Vi forstår nokså raskt at han er kreftsjuk. Og, som tittelen avslører, det er ingen stor løyndom at sjukdommen fører til død.
