KrF-kandidat vil flytte ambassaden til Jerusalem innan to år

– Dette er ei fanesak for Israels-vener og Trump-tilhengarar. Det er eit ytterleggåande standpunkt.

Det er reaksjonen til Midtausten-forskar Hilde Henriksen Waage når ho høyrer framlegget frå KrF-politikar Joel Ystebø. Ystebø, som står på 3. plass på KrF si stortingsliste i Hordaland, meiner at KrF bør ta denne saka med inn i eventuelle regjeringsforhandlingar etter valet i haust, og at ei norsk ambassadeflytting bør skje i løpet av to år.

– Eg meiner at når både Guatemala og USA har flytta sine ambassadar til Jerusalem, utan at det førte til eit ragnarok i regionen, så talar det for at Noreg heilt fint kan gjere det same. At Noreg flyttar sin ambassade vil verken gjere kvardagen verre for den palestinske sivilbefolkninga, eller gå utover ei eventuell fredsavtale. Det kan til gjengjeld ha verdi for Israel og det jødiske folk, seier Ystebø.

Han viser til at USA under Donald Trump valde å flytte den amerikanske ambassaden til Jerusalem i 2018. Etter det har Guatemala og Kosovo følgd etter og gjort det same.

[ – Jerusalem er Midtaustens heilage episenter ]

– Totalt urealistisk

– Det kjem aldri til å skje. Det finst ikkje noko fleirtal for dette i Stortinget, og knapt nok i KrF heller. Dette er et hypotetisk spørsmål, det er klin uaktuelt, meiner derimot Henriksen Waage.

Dette er eit hypotetisk spørsmål, det er klin uaktuelt.

—  Hilde Henriksen Waage

Ho viser blant anna til at Noreg framleis leier gjevarlandsgruppa for Palestina, og at det er viktig å ta vare på vår legitimitet om vi framleis skal vere ein aktiv del av fredsarbeidet i Midtausten.

– Om vi gjennomførte ei flytting ville det vere eit veldig sterkt signal om einsidig støtte til Israel. Det vil gjere det svært vanskeleg å fortsette i den rolla, seier ho

[ Ikkje tilfeldig at valden eskalerte i Midtausten i mai, meiner ekspert ]

Avviser usemje i partiet

Før sommaren la representantar i FrP fram eit forslag i Stortinget om å sette i gong ei flytting av den norske ambassaden frå Tel Aviv til Jerusalem. KrF stemte mot dette forslaget. Ystebø avviser at dette betyr at KrF ikkje er klare for å gjennomføre ei slik flytting no:

– Dette er misforstått. Det FrP gjorde var å legge fram eit representantforslag i Stortinget. Ein styrer ikkje utanrikspolitikken med representantforslag. Det må sjølvsagt skje ein prosess.

Ystebø meiner sjølv å ha stor støtte for sitt synspunkt i partiet, og viser blant anna til at temaet vekte lite debatt på KrF sitt landsmøte. Men frå partiet sitt medlem i utanrikskomiteen, Geir Sigbjørn Toskedal, er støtta heller avmålt.

[ 17 palestinarar arrestert då hundrevis av jødiske høgrenasjonalistar marsjerte gjennom Jerusalem ]

Tener ikkje prosessen

– Vi har ein godt fungerande ambassade i Tel Aviv, og det har USA også, sjølv om dei har endra postadressa si til Jerusalem, seier han.

Han trur det betyr lite for folk i Midtausten kor Noreg har ambassaden sin, men at det viktigaste i denne saka er å gjere det som i størst grad tenar fredsprosessen.

– Å flytte ambassaden er ei sekundær målsetting, og det må sjåast i samanheng med forhandlingar. Det verkar ikkje å tene prosessen å flytte ambassaden før det ligg føre ein avtale, meiner Toskedal.

Bondevik seier nei

Heller ikkje parti-nestor, tidlegare KrF-statsminister og no leiar for Oslosenteret Kjell Magne Bondevik er villig til å gje støtte til Hordaland-kandidat Ystebø. Bondevik svarar Vårt Land i ei tekstmelding:

– Ei slik flytting bør ikkje skje som eit einsidig norsk tiltak. Det vil verke mot si hensikt og bidra til auka spenning mellom Israel og palestinarane. Ei flytting bør komme som eit resultat av fredsforhandlingar kor Jerusalem blir anerkjent som Israels hovudstad og eventuelt også for palestinarane.

Det vil verke mot si hensikt og bidra til auka spenning mellom Israel og palestinararne.

—  Kjell Magne Bondevik

At ei ambassadeflytting må vente på forhandlingar er derimot Ystebø heilt ueinig i. Heller ikkje uroa som har gått føre seg mellom palestinarar og ultraortodokse i Jerusalem, og som i mai førte til krigshandlingar som kosta fleire hundre menneskeliv, ser han på som ein grunn til å vente på ei avgjersle om relokasjon.

– Det kjem aldri til å komme eit perfekt tidspunkt. Det hadde vore best å få plass forhandlingar, men når det ikkje ser ut til å skje, så kan ikkje det stå i vegen for å gjere det rette for Israel og det jødiske folk, seier Ystebø.

[ Norsk overrabinar: – Berre gjennom religiøs fred kan vi løyse krisa i Midtausten ]

Valkamp

– KrF har eit konservativt kristent grunnfjell dei er nøydde til å mobilisere, seier valforskar Svein Erik Tuastad.

Han meiner at KrF gjennom retningsvalsprosessen for to år sidan har posisjonert seg på ein måte som gjer det vanskeleg for dei å nå veljarar utanom det kristne grunnfjellet.

Ystebø representerer Hordaland, som tidlegare har vore ein av bastionane til KrF. Målingar viser at det ikkje lenger er tilfellet, og på enkeltmålingar har direktemandatet frå valkrinsen vore heilt ute. Utspelet frå Ystebø må sjåast i den samanhengen, meiner Tuastad.

– KrF treng å vise at dei er eit alternativ for kristne. Abort kan bli eit tema i valkampen. Ambassadeflytting kan vere ei anna sak som mobiliserer. Her står KrF i eit konkurranseforhold til PDK, og kan risikere lekkasje, seier Tuastad.

Ystebø avviser på si side at utspelet handlar om å markere seg overfor PDK. Han viser til at KrF er inne med eit mandat frå Hordaland på dei fleste å målingane.

– Dette er noko eg alltid har meint, seier Ystebø.

[ Tidlegare IDF-talsmann: – Israels okkupasjon er meiningslaus ]