Forteljinga om mine sorger
Tomas Espedals Imot naturen er skriven med lett fjørpenn og blod frå eit blødande hjarte.
Tomas Espedal har skrive ein av sine beste romanar med Imot naturen (notatbøkene), meiner vår meldar.
Lars
For åtte sidan trekte eg fram Tomas Espedals Dagbok (epitafer) som ei av dei tre beste skjønnlitterære bøkene det året. Det verkelege gjennombrotet fekk han med Gå. Eller kunsten å leve et vilt og poetisk liv i 2006, då han vart nominert til Nordisk Råds litteraturpris. Det same skjedde med førre bok, Imot kunsten (2009), som også fekk Kritikarprisen. Espedal har brote igjennom, ikkje berre hjå seg sjølv og i sitt eige språk, men også i det offentlege og på det litterære parnasset.
Så kjem Imot naturen (notatbøkene), og vi forstår at det største brotet har skjedd ein heilt annan stad, nemleg på det personlege plan, i form av den store kjærleiken som no er borte. Er ikkje kjærleikssorg utgangspunktet for all relevant litteratur? Slik kjennest det for den som har vore nede i kjellardjupet. Alltid har forfattaren skrive. Men elska har han ikkje alltid. Etter eige utsegn avsluttar Espedal no det sjølvbiografiske prosjektet han har drive med i fleire år, frå lenge før kameraten Knausgård gauv laus på Min kamp.
Tradisjonsberar. Interessant nok kan både Knausgård og Espedal reknast som stilfornyarar med standfot i tradisjonen. For begge er Marcel Proust eit viktig førelegg. Og der Knausgårds skrifter stundom har fått indirekte preg av Augustins Bekjennelser (Confessiones), grip Espedal attende til Pierre Abelards Fortellingen om mine sorger (Historia Calamitatum), eit av dei første sjølvbiografiske verka i mellomalderen.
