– Mykje har blitt til det betre, men det har bikka over

Sokneprest i Vikøy og Strandebarm, Roar Strømme, har vore prest i over 40 år. Han meiner fleire av dei nye reglane og systema ein har fått i Den norske kyrkja samsvarar dårleg med prestetenesta sin eigenart. Torsdag blei temaet diskutert på eit frukostmøte i regi av Kirkerådet.

– Som prest kan ein ikkje stemple ut og inn på same måte som i mange andre yrke. Det blir gjerne slik at ein brukar tid på å få skjema til å «gå i null», men i praksis gjer eg som eg alltid har gjort, seier Strømme.

Han siktar både til innføringa av arbeidstid i 2016 og prestane sitt plan- og rapporteringsverktøy, TID. Og han er ikkje aleine med frustrasjonen. Mange prestar trekte fram verktøyet som ein byråkratisk tidstjuv i ei undersøking sokneprest Barbro Schmedling utførte blant prestar i Oslo i fjor. Og berre 18 prosent svarar at dei «i stor grad» eller «i nokso stor grad» opplever at prestars nye arbeidsavtale er formålstenleg for prestetenestas eigenart.

Strømme meiner undersøkinga også får fram ting som prestar utanfor hovudstaden kjenner seg att i.

– Frustrasjonen over byråkratiseringa trur eg er allmenn.

[ Ny undersøkelse: Mange prester demotiverte og frustrerte av kirkereformer ]

Godt nok

I 2016 fekk kyrkjelydsprestar i Den norske kyrkja arbeidstid målt i timar og lønnstillegg for ubekvem arbeidstid. Kyrkjerådsdirektør Ingrid Vad Nilsen seier innføringa kom på initiativ frå Presteforeninga.

– Betyr det at prestane viser misnøye med ei ordning dei sjølve har etterspurt?

– Dette handlar ikkje om skuld. Me har innført arbeidstid for prestar, og det å ha ei nokolunde regulert arbeidstid er ein fordel, svarar Vad Nilsen.

Ho hugsar sjølv tida då ein som prest hadde fire frihelger i året, mot éi i månaden, slik det er i dag.

– Det ligg i dette yrkets natur at ein alltid kunne gjort meir. Det handlar om å finne seg i at noko er «godt nok». Eg trur prestar er veldig forskjellige. Nokon treng hjelpa til å setje grenser, og å kunne skulde på noko anna enn seg sjølv. Andre vil gjerne bestemme rammene sine sjølve.

Dette handlar ikkje om skuld. Me har innført arbeidstid for prestar, og det å ha ei nokolunde regulert arbeidstid er ein fordel.

—  Ingrid Vad Nilsen, kyrkjerådsdirektør

Korleis denne fordelinga ser ut er Vad Nilsen no spent på å finne meir ut av. Dei held no nemleg på med ei evaluering der dei stiller spørsmål om arbeidstid, planlegging og rapportering. Sjølv trur ho folk er meir frustrerte på sjølve rapporteringssystemet enn innføringa av arbeidstid.

– Når resultata kjem vil me absolutt sjå på om me kan gjera justeringar. Det er naturleg å sjå på ordninga no etter nokre år der folk har blitt vane med systema. Arbeidstidsordninga blei innført medan prestane var tilsette i staten, men no har me større fridom til å gjera tilpassingar til kyrkjeleg sektor.

Frustrert og motivert

Også sokneprest Strømme anerkjenner at det er mange gode med å vera prest i dag mot då han byrja for over 40 år sidan. Han seier han sjølv har blitt flinkare til å ta ut avspasering viss han ser at han har jobba ekstra mykje i periodar.

– Mykje er blitt betre, men det har bikka over. Det blir for mykje detaljstyring og rekning på detaljar. Til dømes blir planlegginga ofte heilt fiktiv. Ein greier ikkje å planlegge i detalj langt fram i tid, spesielt ikkje no under korona. Det blir for mykje styring og for lite leiing, meiner Strømme.

I undersøkinga til Barbro Schmedling blant Oslo-prestane kom det også fram at 40 prosent av dei som svara var usikre på om de ville valt presteteneste på nytt innan dagens arbeidsrammer. Det kjenner ikkje sokneprest Strømme seg att i.

– Eg er 68 år og kunne vore arkivert for lengst. Men eg er glad for å vera i teneste og vil tilrå unge å velje yrket. Sjølve innhaldet i tenesta og motivasjonen for den er langt sterkare enn frustrasjonen.

[ Den norske kirke svarer på kritikken: – Vi må lære oss å leve med endring ]