Religion

– Kva blir konsekvensane for oss no vidare?

BEKYMRA: Spørsmåla har vore mange for ekteparet Kristine og Håvard Larsen etter at dei såg nyheiten om at deira ekteskap er eitt av nærare 800 som kan vere ugyldige, som følgje av vigselsliturgi som ikkje har vore godkjend.

– Kva blir konsekvensane for oss no vidare, dersom ekteskapet er ugyldig?

Det spørsmålet stiller Kristine Larsen, som saman med Håvard Larsen blei vigsla i Metodistkirken i 1994. Eller blei dei faktisk vigsla?

Torsdag skreiv avisa Dagen at Metodistkirken i Norge i 30 år har nytta ekteskapsliturgiar som ikkje har vore godkjend av norske myndigheiter. Konsekvensen, ifølgje professor Asbjørn Strandbakken: Ekteskapa inngått mellom 1991 og 2023 i Metodistkirken – anslått til å vere rundt 800 i antal – kan vere ugyldige.

– Då eg såg det blei eg litt sånn «wow», eg fekk litt sjokk. For eg tenkjer at vi har vore gift i 30 år og har eit godt, solid ekteskap, seier Kristine.

Professor meiner ekteskapa er ugyldige

Saka er at Metodistkirken har endra liturgien som blir brukt i vigsling fem gonger sidan 1970, utan å søke godkjenning til dette. Første endring blei gjort i 1991, før det også blei gjort endringar i 2009 med revidering i 2017 og 2019, i tillegg til ei endring i 2023.

Berre først- og sistnemnde, altså endringane gjort i 1970 og 2023, blei godkjend, ifølgje Barne-, ungdoms- og familiedirektoratet (Bufdir). I 1970 var det Justisdepartementet som godkjende liturgien, i dag er det Bufdir som godkjenner vigselritual.

I ein e-post til Dagen skreiv avdelingsdirektør for ekteskapsrett i direktoratet, Marija Rosenqvist, at «Konsekvensene av å vie et par uten at vigselritualet er godkjent av Bufdir, er at ekteskap ikke er inngått».

Professor ved det Juridiske fakultet på Universitetet i Bergen, Asbjørn Strandbakken, er tydeleg i si tolking:

– Dei para er ikkje gift, sa han til Dagen.

Det er statsforvaltaren i Oslo og Viken som må vurdere kva konsekvensar dette vil få for para.

– Skal skattemyndigheitene gå tilbake og rekne ut at vi har fått feil likning i 30 år?

– Må vi ha ei ny vigsling med forlovarar og prest? spør Kristine.

Mange spørsmål har gått gjennom hovudet til ekteparet det siste døgnet.

Kristine og Håvard Larsen

Sjølv om ho har blitt roa av å snakke med ein prest i Metodistkirken som meiner ekteskapet og vigselen er gyldig, er dei bekymra for konsekvensane dersom det viser seg at ekteskapet ikkje er juridisk gyldig.

– Då har ho eigentleg levd med feil namn i 30 år. Det er jo det som er mest farleg her da, at ho bytta frå pikenamnet til mitt etternamn, seier Håvard.

– Skal skattemyndigheitene gå tilbake og rekne ut at vi har fått feil likning i 30 år? spør Kristine.

– Må vi ha ei ny vigsling med forlovarar og prest?

—  Kristine Larsen

Mogleg løysing

I Dagsnytt 18 på NRK fredag kveld møtte både Strandbakken og dagleg leiar i Metodistkirken Emil Skartveit i studio.

– Loven er veldig klar, fordi den seier at liturgien ein bruker i samband med vigsel skal bli godkjend av kongen. Loven er klokkeklar på akkurat det, sa Strandbakken.

– Sånn som eg oppfattar dette er det klart nok ugyldig, det følgjer direkte av §16 samanholdt med §12, la han til.

Han meiner det er opplagt og går direkte fram av loven, og oppfattar ikkje lovverket som utydeleg.

– Men det er klart at viss ein ikkje er klar over ein føresegn blir det sjølvsagt vanskeleg å stelle seg til den.

Både Bufdir og Professor Strandbakken viser til det å søke om ettergodkjenning av ugyldig ekteskapsinngåing som ei løysing. Ved godkjend søknad vil ekteskapsinngåinga ha tilbakeverkande kraft.

Skartveit: – Djupt beklageleg

I programmet sa Skartveit at Metodistkirken inntil vidare ikkje trur det har blitt gjort ein feil.

– Det som har skjedd er at når me har fornya og endra vigslene har me sett på dette som interne ting som går på liturgi, språkvask og alt dette. Så me føler jo at alle endringane som har blitt gjort, har blitt gjort innanfor ramma av den godkjende.

Han er likevel tydeleg på at dette må ordnast opp i.

– Vi må jo stelle oss til det som blir sagt av staten, og det er ein professor her som er ekspert på dette som seier sitt, og eg steller meg til det. Og vi er jo veldig klare på at dette beklagar vi. Vi tar ikkje lett på ei sak som dette, så det er djupt beklageleg, sa han.

Føler seg uansett godt gifte

Sjølv om ekteskapet skulle vise seg å vere ugyldig, vil Kristine og Håvard poengtere at dei føler seg godt gifte og at dei fekk kyrkja si velsigning for 30 år sidan.

– Vi tenkjer at ekteskapet er «godt nok» når vi blei velsigna i Metodistkirken og at vi i vitners nærvær lova å vere tru mot kvarandre til døden skil oss ad, fastslår Kristine.

Liselotte Bakkevig Tonheim

Liselotte Bakkevig Tonheim

Journalist tilknyttet religionsavdelingen.

Vårt Land anbefaler

1

1

1

1

Mer fra: Religion