Kyrkjerådet vil ha digital forhåndsstemming ved kyrkjeval. Bønnelista fryktar ei kyrkje styrt av dei som ikkje brukar ho

– Me er redde for at digital førehandsstemming legg til rette for at dei som aldri er i kyrkja stemmer. Det minste ein må kunne vente av dei som vil stemmer er at dei skal kunne møte opp i kyrkja ein gong kvart fjerde år, seier Jo Hedberg, leiar i den kyrkjepolitiske grupperinga Bønnelista.

Leiar for Kyrkjerådet, Kristin Gunleiksrud Raaum ser annleis på det.

– Me har eit kyrkjemøtevedtak som seier at stemmerett for alle døypte medlemmar over 15 år er eit viktig kjenneteikn ved Den norske kyrkja som ei demokratisk folkekyrkje, og at me skal jobbe for at flest mogeleg deltek i kyrkjevalet. Då gjer me det. Eit breitt engasjement rundt kyrkjevalet er ein god ting, seier Raaum.

Når berre tre av ti av medlemmar i Dnk trur på Gud er det ikkje nødvendigvis bra å legge til rette for at flest mogleg av dei skal stemme.

—  Jo Hedberg, leiar i Bønnelista

---

Kyrkjeval

• Val av representantar til lokale sokneråd og til bispedømeråda. Sistnemnde utgjer Kyrkjemøtet som er det øvste demokratisk valde organet i Den norske kyrkja.
• Kyrkjevalet skjer parallelt med kommune- og fylkestingsval. Neste val er i 2023.
• På bispedømenivå var det i 2019 fleire lister å velje mellom. Nominasjonskomiteens liste og Åpen folkekirke stilte lister i alle bispedømme, og Bønnelista i ni av elleve bispedøme.

---

[ Kirkerådet undersøker om det er mulig å få til forhåndsstemming på internett. – Her ligger et potensial til å få opp valgdeltakelsen, sier valgforsker. ]

Vil auke valdeltakinga

Kyrkjerådet vedtok eigne reglar for digital førehandsstemming i desember. I høyringsrundane i forkant var 14 av 15 instansar positive til forslaget, men Bønnelista og eit mindretal i Stavanger bispedømeråd er skeptiske. Bønnelista skriv mellom anna at digital førehandsrøysting vil legge opp til at dei heilt uinteresserte kan velje leiinga i kyrkja.

No har Kyrkjerådet lagt ut den tekniske løysinga for den planlagde førehandsstemminga i 2023 på anbod. Kyrkjerådet meiner digital førehandsstemming vil gje betre tilgjengelegheit, effektiv ressursbruk for sokna, betre informasjon om førehandsstemminga og eit potensial for auka valdeltaking.

Men det siste er ikkje Bønnelista einig i at er udelt positivt.

Ynskjer barriere

– Når berre tre av ti av medlemmar i DNK trur på Gud, er det ikkje nødvendigvis bra å legge til rette for at flest mogleg av dei skal stemme. Bønnelista meiner at det er dei som ynskjer å bruke kyrkja som må velje leiarane, seier Jo Hedberg, leiar i Bønnelista.

– Men treng ein ikkje ei høg valdeltaking for at kyrkjedemokratiet skal ha legitimitet?

– Me synest ikkje det er gunstig at menneske som aldri er i kyrkja skal stemme. Eg har fått mange tilbakemeldingar frå kyrkjevalvaktane om at det er svært mange av dei som stemmer som dei aldri har sett på gudsteneste i kyrkja, seier Hedberg

Han ynskjer å få stemmelokala tilbake til kyrkja. Både fordi det blir ei barriere for dei som ikkje er aktive i kyrkja til vanleg, men også fordi det er ein måte å få folk til å koma innom kyrkja på.

– Alle døypte medlemmar i DNK over 15 år har stemmerett. Med den frykta de har for at ikkje-aktive medlemmar skal kunne velje kyrkjeleiinga, burde ein ikkje i staden for å sørge for ein høg terskel for å bruke stemmeretten, jobbe for andre kriterium for stemmerett?

– Jau, og me arbeider for ei anna ordning for kyrkjedemokratiet og ei disippelorientert valordning. Me ynskjer at delegatar til Kyrkjemøtet skal veljast direkte frå kyrkjelydane og haldast kvart tredje eller fjerde år.

Det er ein god ting at medlemmane i kyrkja engasjerar seg i kven som styrer ho.

—  Kristin Gunleiksrud Raaum, leiar i Kyrkjerådet i Den norske kyrkja

[ KRIK og Misjonsalliansen inngår samarbeid for vanskeligstilte barn og familier ]

Fekk kritikk ved førre val

Raaum fortel at ideen til digital førehandsstemming kom etter førre kyrkjeval, då mange blei skuffa då dei ynskte å førehandsstemme til kyrkjevalet samstundes som ved kommune- og fylkestingsvalet.

– Delen av førehandsstemmer i offentlege val aukar veldig, i 2019 var den på 51 prosent. På grunn av ressursar er det ikkje mogeleg for oss å få til same tilgang til førehandsstemming i kyrkjevalet. Det fekk me mykje kritikk for ved førre val. Me meiner at ei digital løysing er viktig for å gjera kyrkjevalet tilgjengeleg for fleire og for å få opp oppslutninga.

– Men er det ikkje uheldig viss menneske som ikkje sjølve brukar kyrkja skal bestemme?

– Eg rangerer aldri medlemmar i Dnk. Det er mitt svar. Det er ein god ting at medlemmane i kyrkja engasjerer seg i kven som styrer ho.