Sverige sender hjelpepengar – sjølv om Tyrkia hindrar dei å kome inn i Nato

– Jordskjelvet er ein humanitær katastrofe, og det er forskjell på politikk og naturkatastrofar, seier programsjef Rouzbeh Parsi ved Utrikespolitiska institutet i Stockholm.

Han forklarer kvifor Sverige sender krisehjelp til Tyrkia, sjølv etter at president Recep Tayyip Erdogan har blokkert Sveriges veg inn i Nato.

Han peikar også på at Sveriges nøyer seg med eit lite bidrag, førebels.

Det er forskjell på politikk og naturkatastrofar

—  Rouzbeh Parsi, Utrikespolitiska institutet

President blokkerer Nato-vegen

Tyrkias president har nemleg bestemt seg for å straffe Sverige:

– Sverige burde gje opp forsøket. Me kjem ikkje til å seie ja til deira Nato-søknad så lenge dei tillèt koran-brenning, sa Erdogan i ein tale i den tyrkiske nasjonalforsamlinga onsdag førre veka.

Tyrkias statssjef gjekk i svart då den dansk-svensk høygeekstremisten Rasmus Paludan brann ein koran utanfor Tyrkias ambassade i Sverige i januar. Erdogan stengde døra inn til forsvarsalliansen Nato, som Sverige skal gjennom saman med Finland.

I mai er det presidentval i Tyrkia.

Flytta Tyrkia fleire meter

Måndag morgon skubba den arabiske, tektoniske plata på den anatoliske plata. Tyrkia flytta seg tre til fem meter i samanstøyten.

Onsdag er det registrert opp mot 10.000 døde menneske i grenseområda sør i Tyrkia og nord i Syria. Nesten 7.000 i Tyrkia og nesten 2.600 i Syria.

Behovet for hjelp er enormt etter det svært dødelege jordskjelvet, som målte 7,8 i styrkje.

[ Var fungerende biskop – nå er han Misjonssambandets nye toppleder ]

Sverige tenkjer på Tyrkia

Frå Stockholm kjem det ord – og litt handling: Statsminister Ulf Kristersson har lagt dei harde orda frå Ankara til sides. Han er ikkje berre regjeringssjef i Sverige, men også formann i EU dette halvåret.

Derfor tasta han inn ei melding på Twitter måndag morgon, adressert til Tyrkias Recep Tayyip Erdogan:

«Våre tankar går til ofra og deira næraste. Som Tyrkias partnar og formannskapsland i EU er me klare til å tilby vår støtte.»

Jordskjelvet er ein humanitær katastrofe, og det er forskjell på politikk og naturkatastrofer

—  Rouzbeh Parsi, programsjef Utrikespolitiska institutet

Tyrkisk leiar av svensk parti

Som fremste tillitsvalde i EU vil Sverige også samordne hjelpa EU yter til jordskjelvofra.

– Det er ein frykteleg situasjon, og me skal støtte så mykje me kan, sa Sveriges EU-minister Jessika Roswall på vegen inn til eit hastemøte i EU i Brussel.

Samstundes stilte svenske partileiarar opp og uttrykte sympati med ofra. Mellom dei sosialdemokratiske Magdalena Andersson, Miljöpartiets Per Bolund og Centerpartiets nyvalde leiar Muharrem Demirok. Han har både svensk og tyrkisk statsborgarskap.

Sveriges hjelp er ikkje høg

Måndag løyvde den svenske regjeringa sju millionar svenske kroner i strakshjelp til internasjonale Røde Kors, som står i fremste rekkje for å rydde og redde i Tyrkia og Syria. Sverige kan også sende telt, vatn, varme, sanitet og energi, om naudsynt, seier den borgarlege regjeringa.

Programsjef Parsi ved Utrikespolitiska institutet stoppar opp ved nivået på pengehjelpa:

– Storleiken på Sveriges hjelp er enn så lenge ikkje høg, heller svak. Til no har regjeringa berre sendt sju millionar og nokre telt, sa han til Vårt Land tysdag.

Storleiken på Sveriges hjelp er enn så lenge ikkje høg, heller svak

—  Rouzbeh Parsi, Utrikespolitiska institutet

Ut av summen les Parsi at Sveriges regjering let Nato-striden påverke nivået.

Seinare på tysdagen løyvde den svenske regjeringa meir: 30 millionar svenske kroner i humanitær hjelp, pluss søk- og redningsekspertar og materiell.

Støre-regjeringa varsla tysdag ettermiddag at Norge gjev 150 millionar kroner i støtte til Tyrkia og Syria. Pengane går i hovudsak gjennom humanitære organisasjonar.

[ Kirkeledere fillerister regjeringens vindmøllenøling i Fosen-saken ]

Nato klare til å hjelpe Tyrkia

Jordskjelvet mellom Tyrkia og Syria ramma eit område med rivaliserande opprørsgrupper på syrisk side og millionar av krigsflyktningar, særleg frå borgarkrigen i Syria, på tyrkisk side.

Nato, som ventar på at Tyrkia skal godkjenne Sveriges medlemskapssøknad, er også klare til innsats i Tyrkia.

«Full solidaritet med vår allierte Tyrkia etter det fryktelege jordskjelvet», skriv generalsekretær Jens Stoltenberg på Twitter.

---

Nato-strid & jordskjelv

• Sverige og Finland vil inn i Nato, alle medlemsland minus Ungarn og Tyrkia har sagt ja.
• Tyrkias president Recep Tayyip Erdogan blokkerer førebels for svensk medlemskap.
• Måndag blei grenseområdet sør i Tyrkia og nord i Syria råka av eit kraftig jordskjelv.
• Onsdag var nesten 10.000 registrert døde.
• Tyrkia og Syria treng omfattande katastrofehjelp.

---

Saka er onsdag 8.2. oppdatert med den siste løyvinga frå den svenske regjeringa, 30 millionar svenske kroner samt eksperthjelp.