Ein alarmerande rapport kom på bordet mitt like før eg skulle ta påskeferie. For medan det venta oss ei fredeleg høgtid, gjekk kristne i India inn i påska som for hindu-ekstremistar ofte har vore ei høgtid for både hatprat og vald mot nettopp kristne. Dei gjekk inn i fastetida med fleire vonde hendingar enn i fjor, som var eit rekordår for vald og hat.
Rapporten bør få oss alle, også kyrkjeleiarar og politikarar, til å vakna: På eitt år har talet på dokumenterte valdelege angrep mot kristne i India stige med nesten 50 prosent – frå 423 i 2022 til 601 i fjor, ifølgje 2023-rapporten frå Evangelical Fellowship of India (EFI), ein paraplyorganisasjon for evangelikale kyrkjer.
Rapporten fortel også om sterk vekst i hatprat. Hatet blir ikkje imøtegått av styresmaktene. Tvert imot: Det synest som at samfunnet blir meir og meir immunt mot hatprat og valdelege angrep mot kristne – og muslimar.
Påskot for vald
«Den største suksessen til politikarar på høgrefløya er at hatet er normalisert. No trengst det ikkje (…) ei gruppe høgreorienterte hindunasjonalistar for angrep på kristne. Vanlege hinduar kan gjera slikt. Mange er blitt hjernevaska i synet på oss kristne. Det er berre éi linse mange ser oss gjennom: Vi blir sett på som framande som konverterer hinduar på vegner av vestlege kyrkjer», seier ein fortvilt Vijayesh Lal, generalsekretær i EFI, i ein samtale eg nyss hadde med han.
11 av 28 delstatar har lover som kriminaliserer konvertering. Lovene blir brukte som påskot for vald: Pastorar og vanlege kristne blir angripne og taua inn av politiet etter at hindunasjonalistiske grupper grunnlaust har påstått at dei driv konvertering med tvang eller lokkemiddel.
Mange av dei arresterte har, heiter det i rapporten, blitt angripne midt under bursdagsfeiringar eller bønnemøte. I 2023 vart 648 kristne arrestert – det er det verifiserte talet. Ved slutten av året sat framleis 35 i fengsel. Dalit-kristne (kastelause), kristne frå urfolk og kristne kvinner er svært utsette.
Fleire typiske døme vert henta fram, som dette: 19. mars heldt pastor Raju Thomas i Jodhpuri i delstaten Rajasthan eit 10 dagar langt bønemøte, slik kyrkja hans gjer ein gong i året. Midt under eit møte tok ei gruppe seg med makt inn i kyrkja. Etter å ha filma forsamlinga, stengde dei dørene frå utsida. Kring 250 menneske kunne ikkje koma seg ut. Ekstremistane «avhøyrde» og skulda dei kristne for å ha brukt pengar for å lokka folk til å konvertera. Dei sette fyr på biblar og brukte krenkande språk.
Toppen av isfjellet
Dette er realiteten mange stader. Dei rekordhøge tala er, heiter det, truleg berre toppen av isfjellet. Svært mange stader er folk så redde at dei ikkje vågar å gå til politiet. Dei fryktar meir hat og nye angrep.
Og er forresten politiet å stola på? Rapporten slår fast at politiet ofte nøler både med å registrera klager og å etterforska religiøs hatkriminalitet. Politiets manglande oppfølging av religiøs hatkriminalitet er klaga inn for Indias øvste domstol.
Frihandel er viktig, fridom er viktigare
Den omfattande valdsbølgja i den nordaustlege delstaten Manipur, frå mai i fjor, er ikkje med i statistikken. Ei av årsakene er, ifølgje Vijayesh Lal i EFI, at grensene er stengde og at det er uråd å få ut presis informasjon som kan verifisera kvar enkelt hending. Rapporten fastslår likevel at dei fleste av offera var kristne frå stammefolka kuki, zo og hmar og at valden tydeleg var målretta mot desse stammefolka.
Nytt påskot for vald
Den sterke veksten i ekstremist-vald skjer parallelt med institusjonelle og strukturelle endringar som kan få store følgjer for minoritetar. Til dømes har to delstatar, Assam i nordaust og Chhattisgarh sentralt i India, varsla lover som skal kriminalisera «misjonsaktivitet».
Det er uklart om evangelisering eksplisitt vil bli forbode. Men det er, heiter det, ingen tvil om at slik lovgjeving vil kunna hindra kristne i fritt å bekjenna, praktisera og forkynna trua si, som i dag er garantert av grunnlova. Og minst like ille: Ekstremistgruppene vil få endå eit påskot til å trakassera og angripa kristne og andre religiøse minoritetar.
Vil Modi og partiet hans endra grunnlova for også juridisk å gjera India til ein hindustat?
Noreg har nyss underskrive ein frihandelsavtale med India. Eg ber utanriksminister Espen Barth Eide og bistandsminister Anne Beathe Tvinnereim svara på desse spørsmåla: Kva har Noreg under forhandlingane sagt til India om uro på grunn av hat og vald mot religiøse minoritetar? I kva grad uroar det Noreg at India, som lenge var verdas største demokrati, i praksis er i ferd med å bli ein hindustat?
Det er uvisse og frykt for kva statsminister Modi vil gjera etter valet. Vil han og partiet hans endra grunnlova for også juridisk å gjera India til ein hindustat? Eg etterlyser tydeleg norsk tale i møte med ein så viktig global aktør som India som er i ferd med å bli eit demokrati berre på papiret. Frihandel er viktig, fridom er viktigare.