Konfarvel

Tenk følgjande situasjon: Kvart år får Google eller McDonalds tilgang til over 40.000 norske fjortenåringar i eitt år. Mange treff dei kvar veke. Dei reiser på tur, leir og lagar treffpunkt med dei. Er det truleg at dei knapt såg snurten av dei etter at året var omme?

I haust togar eit nytt konfirmantkull inn i kyrkjene. Desse søndagane i september vert fjortenåringane presenterte for kyrkjelyden, stolte foreldre og urolege småsøsken. I eitt år skal dei ha intravenøs kontakt med folkekyrkja. Dei skal lære, lytte og oppleve og nokre vil kanskje få ein ny smak på kristentrua. Mange skal på leir, reise på tur, lære nye songar, gå på gudstenester, opptre for kyrkjelyden og lære litt om Jesus og sånn.

Store ressursar. Talet på konfirmantar sank for nokre år sidan, men trenden har snudd. Vi veit at det var 42.472 unge som vart konfirmerte i fjor. Men kor mange av dei er i kyrkja i år? Neste år? Om fem år?

Viss halvparten hadde fortsett i kyrkja, hadde vi sett over 20.000 sekstenåringar der i år. Ein skal ikkje vere pessimistisk for å tru at det ikkje stemmer. Kanskje snakkar vi om ti prosent som fortset. Fem prosent. Eller færre.

Dessverre tyder mykje på at det er forsvinnande få som vert verande over tid i den kristelege fellesskapen. Mange stadar ser ikkje snurten av storparten av konfirmantane etter at festen er over, trass i at kyrkja brukar store ressursar på å førebu og gjennomføre seremoniane kvart år.

Truleg forsvinn dei aller fleste ut av kyrkja når dei vrenger av seg konfirmantkappa.

Nokon blir verande att eit år eller to, men banda blir ofte svakare og svakare. Og ropet etter den forsvunne 18-30-generasjonen i kyrkja høyrer vi framleis ekkoet av.

Farvel. Millionane i trusopplæringa har også kome konfirmant-pensjonistane til gode. Difor er det truleg fleire sekstenåringar i kyrkja no enn for nokre år sidan. Men overgongen frå konfirmant til kvardagsliv i kyrkja vert som regel for stor.

Du får ikkje venene med i kyrkja, så då er det ikkje lett å bli med på ein aktivitet.

Det seier ei som var konfirmant i vår. Då ho hengde av seg konfirmantkappa og gjekk ut av kyrkja ein søndag i mai, var det farvel til kyrkjelydsarbeidet.

Rett nok fekk ho nokre lappar om aktivitetar ho kunne vere med på, men eit papir gjorde det ikkje attraktivt nok å stille opp åleine.

Ein levande Gud. Korleis er det mogeleg å ha ungdomar dønn tilgjengeleg eit heilt år utan å hekte dei?

Har dei skjønt at Jesus er relevant for dei? Har dei fått oppleve ein levande Gud som er aktuell for dei i kvardagen? Har dei funne ein stad med vaksne med tid og mot til dei vanskelege spørsmåla og kvardagane? Veit tenåringane i det heile teke kva kjernen i kristendommen er, eller har dei berre vore med på artige leikar og nye aktivitetar? Vart konfirmasjonen berre ein ny obligatorisk skuletime, og eit kryss på arket kvar gong dei har vore på gudsteneste?

Alvorleg situasjon. Bilete av konfirmantar på veg ut av kyrkja er ikkje noko nytt. Likevel kan situasjonen i dag vere meir alvorleg for dei som prøver å overlevere trua til ein ny generasjon. I eit samfunn der personleg tru er noko ein i stor grad set saman sjølv, der relativismen står sterkt og den kristne kulturarven vert svakare, er det ingen grunn til å tru at ein har god tid til å nå inn til konfirmantane. Det er lita grunn til å tru at kyrkja har grunn til å glede over høg konfirmantprosent i mange tiår framover.

Travle. Det er nok mange årsaker til at gjennomstrøyminga er stor. Det er liten tradisjon i folket for at konfirmantane skal fortsetje i kyrkjelydane. Mange femtenåringar er så travle med skule, vener, chatting, fotball, dans og hest at det ikkje er plass til meir i timeplanen deira. Viss ikkje kyrkja kan tilby noko som dei ikkje kan gå glipp av, er det ingen plass til det.

Samstundes skal ein ikkje gløyme at det i mange hjarte kan det vere skapt ei tru utan at dei kjem springande til gudsteneste verken laurdag kveld eller søndag føremiddag.

Oppmuntrande tal. Innimellom er det nokon som har funne svar. Kyrkjelydar som inviterer til leiarkurs klarer i stor grad å ta vare på dei pensjonerte konfirmantane. Einskilde stader fortset over halvparten av konfirmantane. Det er oppmuntrande tal for kyrkja, samstundes som dei må spørje seg kven dei rekrutterer til eit leiaropplegg. Kva med dei som ikkje er leiarar?

Til sjuande og sist vil dei som har vore i nærkontakt med konfirmantar seie at fasiten er enkel: vaksne som bryr seg, som er til stades, har tid og interesse for livet til fjortenåringane og eit opplegg som er tilrettelagt for dei. Svaret er kanskje enkelt, men ikkje billeg. Det krev tid, ressursar og krefter.

Eg tviler ikkje på at Google og McDonald´s hadde gripe sjansen viss dei hadde fått han. Men har kyrkja gjort det?

Astrid Dalehaug Norheim, Journalist