– Vi inviterte kongeparet til gudsteneste i Nidarosdomen 23. juni for å markere at då er det akkurat 25 år sidan dei blei signa, fortel Helga Haugland Byfuglien, leiande biskop i Den norske kyrkja.
På spørsmål til kommunikasjonssjef Marianne Hagen ved Slottet om kven som tok initiativet til gudstenesta i Nidarosdomen i juni, var svaret «snakk med kyrkja».
Store hendingar
Sjefsbiskopen i Den norske kyrkja er vertsskap, og saman med biskop Tor Singsaas i Nidaros bispedømme har Byfuglien arbeidd fram ei gudsteneste som skal bli prega av «takksemd og glede».
– Vi er glade for å ha ein konge og eit kongepar som viser at dei høyrer til i kyrkja, og som viser vilje til å delta på store hendingar i folkekyrkja, seier Byfuglien.
Ho opplever ikkje at Den norske kyrkja, som kongen er medlem av, er blitt mindre viktige for Norges statsoverhovud sjølv om Stortinget i 2012 vedtok grunnlovsendringar som gjorde Norge til ein konfesjonsfri stat og Den norske kyrkja meir sjølvstendig, meir på line med andre trussamfunn.
LES MEIR Kongen dropper kirkemøtet
Kom ikkje
I 2012 mista kong Harald den formelle rolla han og forgjengarane hadde hatt i Den norske kyrkja; som kyrkjas overhovud. Fram til for fire år sidan hadde Norges konge ein grunnlovsfesta leiarposisjon i majoritetskyrkja.
I april i år braut kong Harald ein årelang tradisjon: Han gjesta ikkje det nyvalde Kyrkjemøtet, han sat ikkje på første benk saman med kyrkjeleiarane og statsråden.
Kyrkjerådsdirektør Jens-Petter Johnsen fortalde Vårt Land at dei ikkje hadde nokon indikasjon på at kongens nei hadde ein samanheng med grunnlovsendringane.
– Vi registrerer at kongehuset har styrka relasjonen til andre trus- og livssynssamfunn, utan at det ser ut til å gå på kostnad av kontakten med Den norske kyrkja, sa Johnsen.
LES MEIR Ønsker at kongen sier unnskyld
Kyrkjemøter
Når Vårt Land blar gjennom kongens program i frå 2012 og fram til i dag, finn vi kong Harald i ei lang rekkje kyrkjer, på kyrkjelege samkomer og festar.
• Første programpost i kongeparets 25-årsjubileum, var ei gudsteneste i Slottskapellet i Oslo.
• I januar var kong Harald med å vigsle Sør-Hålogalands nye biskop, Ann-Helen Fjeldstad Jusnes, i Bodø domkyrkje. Jusnes blei Nord-Norges første kvinnelege biskop.
• Under fjorårets fylkestur til Finnmark gjesta kongeparet Kjøllefjord kyrkje.
• I 2014 deltok kong Harald på Nasjonal økumenisk gudsteneste i Nidarosdomen i Trondheim. Gudstenesta var ein del av 200-års jubileet for Grunnlova av 1814.
• Same år gjesta kong Harald ei festgudsteneste i Bergen i samband med at Sjømannskyrkja feira 150 år.
– Sidan 2012 har kongen alltid vore tilstades på bispevigslingar, fortel Byfuglien.
Vere kristen
Etter kyrkjeforliket på Stortinget i 2008, som varsla at banda mellom stat og kyrkje blir slakkare, greip kong Harald personleg inn for å hindre at Stortinget skulle fjerne kongens kristne vedkjenningsplikt frå Grunnlova. Dåverande kyrkjestatsråd Trond Giske (Ap) blei kalla inn til kongen, og dei folkevalde gjorde i 2012 som kongen hadde ønskt:
«Kongen skal stedse bekjende sig til den evangelisk-lutherske religion», står det å lese i paragraf 4 i Grunnlova.
Følgde etter
Jubileumsgudstenesta 23. juni i Nidarosdomen skal ha band tilbake til signinga for 25 år sidan, fortel biskop Byfuglien.
– Det blir ei gudsteneste i spennet mellom det folkelege og verdige. Ho skal ha preg av glede og takksemd for kongeparets gjerning gjennom 25 år, fortel ho.
