Torsdag legg Støre-regjeringa fram forslag til statsbudsjett, i ei tid prega av krise og inflasjon.
Prisane folk betalar i matbutikken eller ved bensinpumpa, har skote i vêret. Samstundes står mange sosiale ytingar på staden kvil, eller blir moderat oppjustert.
Raudt har rekna på korleis dette slår ut for folk som mottek sosiale ytingar frå staten. Partiet kjem fram til eit anslag på 1,7 milliardar kroner som folk tapar i kjøpekraft.
Størst tap for mottakarar av barnetrygd og studiestøtte
Desse ytingane taper seg mest i verdi grunna høg prisvekst:
- Verdien av barnetrygd blir redusert med 293 millionar kroner for dei minste, og 645 millionar for dei største barna.
- Studiestøtta blir redusert med 253 millionar kroner.
- Verdien av sosialhjelp blir redusert med 148 millionar kroner. Dette tek høgde for at satsane har blitt oppjustert i løpet av 2022.
Raudt listar opp til saman 15 stønader som taper seg i verdi. Lista inkluderer kontantstøtte, eingongsstønad, grunnstønad, hjelpestønader og støtte til høyreapparat og ortopediske hjelpemiddel.
Reknestykket til Raudt tek utgangspunkt i at prisveksten endar på 5,7 prosent.
Siste tal frå Statistisk sentralbyrå viser at prisane frå august i fjor til i år har auka med 6,5 prosent, målt i den såkalla konsumprisindeksen. Nye tal kjem 10. oktober.
– Dramatisk at dei tapar kjøpekraft
– Me står i den mest alvorlege krisa på fleire tiår. Fleire hundre tusen familiar er blitt kasta ut i økonomisk utryggleik. Dette er hovudsakleg folk som er avhengige ulike støtteordningar. Då er det dramatisk at dei taper kjøpekraft.
Det seier nestleiar i Raudt, Marie Sneve Martinussen, til Vårt Land.
[ Tidligere Norge Idag-ansatte starter nettavis ]
Ho viser til ein ny rapport frå Sifo som anslår at er 130.000 hushald som har alvorlege økonomiske vanskar og 280.000 hushald som slit økonomisk. Rapporten slår alarm om reelle teikn på matfattigdom i Noreg.
– Me ventar at regjeringa no tek igjen dette etterslepet på 1,7 milliardar kroner ved å styrka sosiale ytingar. Det bør dei få til utan å bli pressa frå SV i budsjettforhandlingar, seier Martinussen.
---
Reknestykket til Raudt
- Då statsbudsjettet for 2022 vart laga i fjor, såg ein for seg ein prisvekst på 1,3 prosent. Så kom krig og dyrtid. Nyaste tal viser ein prisvekst på 6,5 prosent.
- Raudt reknar på kva mottakarar av ulike ytingar tapar i kjøpekraft på prisvekst. Partiet tek utgangspunkt i ein prisvekst på 5,7 prosent for 2022.
- Utrekninga viser at dei som mottek ytingar som kontantstøtte, barnetrygd, studiestøtte og sosialhjelp til saman får ein redusert kjøpekraft på 1,7 milliardar kroner i år.
- Utrekninga baserer seg på to svar Raudt har fått frå Finansdepartementet på budsjettspørsmål.
---
Taper 72 kroner i månaden for barnetrygd for små barn
Raudt har også sendt Vårt Land utrekningar på korleis prisveksten et opp sosiale ytingar på individnivå:
- Ein einsleg mottakar av sosialhjelp tapar 2.640 kroner i kjøpekraft i år. Frå januar til juni er det månadlege tapet 270 kroner. Etter at satsen vart justert opp 1. juli, vil tapet vera 170 kroner i månaden ut året.
- Ein mottakar av barnetrygd med eit barn mellom 6 og 18 år taper 60 kroner månaden og 720 kroner i heile 2022.
- Mottakar av barnetrygd med eit barn opp til seks år, taper 72 kroner månaden og 864 kroner for heile 2022.
SV fekk gjennomslag for å prisvekstjustera sosialstønad i budsjettavtalen med regjeringa. Sosialstønad vart justert opp til 3,4 prosent frå 1. juli i år, noko som kostar 71 millionar kroner.
Om sosialstønaden skal ta høgde for ein prisvekst på 5,7 prosent, vil det krevja 148 ekstra millionar kroner over statsbudsjettet, viser tala frå Raudt.
[ KrF og MDG refser at bistandsmål ryker ]
Ber regjeringa vurdera å bryta skatteløfte
– Fordelt på kvart enkelt hushald er ikkje dette store summar. Kvifor er det så farleg at ein taper 60 til 70 kroner i kjøpekraft i månaden på barnetrygd?
– For dei som ikkje har desse 60 kronene, er det mykje. Forskjellane i Noreg er så store no, at me som har god inntekt, ikkje kan bruke ord som «berre» om 60 kroner i månaden eller 1000 kroner i året, seier Marie Sneve Martinussen.
Vårt Land har tidlegare omtala at auka barnetrygd kan ha bidrege til å stogga veksten i barnefattigdom.
– Regjeringa har varsla eit stramt budsjett, og peiker på frykta for galopperande inflasjon. Fryktar ikkje Raudt det same?
– Me skal ta inflasjon på alvor. Men det er mange som har sterkare rygg som kan ta kostnadane, seier Martinussen som meiner det er rom for å auka selskapsskatten.
– Regjeringa må vurdera å bryta skatteløftet. Selskap som tener godt på høge prisar må betala meir av overskotet sitt. Slik det er no, er det folk utanfor arbeid, innvandrarar og folk med små barn som tek rekninga for inflasjonskrisa me står i.
[ Misjon-veteran fortvilar over at norsk diplomati forsvinn frå Madagaskar ]
