Leder

Landslova: Gjerde som skapte fred

Magnus Lagabøte var ikkje berre idealist. Han var òg heilt pragmatisk, som då han ville skape fred mellom naboar med gjerdestolpar.

Dette er ein leiar. Leiaren gir uttrykk for Vårt Lands syn. Sjefredaktør og politisk redaktør har ansvar for innhaldet.

Magnus Lagabøte hadde store tankar om kva lovene kunne gjere for å endre det norske samfunnet, då han laga Landslova i 1274. Han vert gjerne rekna som ein idealist.

Samstundes ser vi i den same Landslova at det ved fleire høve er ein pragmatikar som går til verks. Til dømes gjeld dette i lovreglane om gjerde som skapar forlik mellom naboar.

Nabo og neste

At gjerde forlikar naboar, var noko Landslova henta frå Den eldre Gulatingslova for Vestlandet. Det var rett og slett ei erkjenning av at nestekjærleiken ikkje alltid strekk til. Det er nok noko dei aller fleste kan kjenne seg att i.

Gjerda forhindra dermed konflikt mellom naboane, fordi dei laga klare grenser for kva eigedom som var kven sin.

Pragmatisk konfliktløysing

Magnus Lagabøte og Landslova var særs opptekne av godt naboskap som føresetnad for eit godt og velfungerande samfunn. Faktisk var nabo og neste det same offentleg samanheng fram til 1790-talet, då nabo og neste vart endra til medborgar.

I dag er det interessant å reflektere over forskjellane mellom nabo og neste, men også likskapane. Det er også verd å merke seg at gjerda var eit pragmatisk uttrykk som kanskje kolliderte med den idealismen Magnus Lagabøte elles vart kjend for. Likevel er prinsippet om gjerde som forlik mellom naboar stadig med oss i våre moderne naboskap. Uavklarte grenser er ofte ei kime til konflikt.

Emil André Erstad

Emil André Erstad

Emil André Erstad er kommentator i Vårt Land. Han skriv om norsk og internasjonal politikk. Han har tidlegare jobba i Den norske Helsingforskomité, har erfaring som rådgjevar på Stortinget og har utdanning i samanliknande politikk ved Universitetet i Bergen.

Vårt Land anbefaler

1

1

Mer fra: Leder