Tilbake i den tapte tida
Marcel Prousts På sporet av den tapte tid og Karl Ove Knausgårds Min kamp kjem til motsett konklusjon.
Der Marcel Proust kapitulerer på kjærleikens vegne og blir ståande att med kunsten, gjer Karl Ove Knausgård det motsette, skriv vår kommentator.
Wikipedia Commons
KOMMENTAR: I år er det 100 år sidan Marcel Proust gav ut det første bandet av På sporet av den tapte tid. Om ikkje det er eit jubileum på linje med Søren Kierkegaards og Camilla Colletts 200-årsbursdag, er det likevel god grunn til å stoppe opp ved den franske klassikaren som dei færraste har pløgd seg heilt igjennom.
På sporet av den tapte tid er ikkje berre eit referanseverk i den litterære modernismen, slik Proust til dømes braut opp den tradisjonelle kronologiske historiefortellinga. Romanen fall saman med middelklassens fødsel og er på mange måtar blitt ei grunnfortelling også i Ola og Kari Nordmanns liv. Proust skildrar, utleverer og gjer narr av det dekadente livet i det franske aristokratiet på byrjinga av 1900-talet, så alle hjarte i det norske sosialdemokratiet kan fryde seg den dag i dag. Gjennom Prousts roman forstår vi oss som sanne middelklassemenneske.
Imponerande kraft. Men la oss ikkje bli for teoretiske. For når Marcel Prousts roman framleis gjer seg gjeldande som verdslitteratur, også i Noreg, er det fordi forfattaren skriv så godt. Alle som har prøvd seg på det første bandet, Veien til Swann, der kombinasjonen av linde-te og madeleinekake får minnekarusellen til å svive, veit at Proust byr på nokre av dei lekraste skildringane og metaforane som litteraturen har å by på. Ja visst kan han vere tungrodd innimellom, men med ein gong vi senkar lesetempoet står setningane hans fram for oss med imponerande kraft.
