Adam – Mennesket som vart mann?

Her er grunnteksten tydeleg, nemleg tydeleg annleis. Gud skapte «adam» som hann og ho, står det, ord som blir brukte om dyr og menneske i Det gamle testamentet, og som i omsetjingane stort sett blir forskjønna til «mann» og «kvinne». «Adam» er eit fellesuttrykk for ein art, ein art som har to kjønn. Slik dei forskjellige dyreartane har det. I 1 Mosebok 1 skaper Gud arter og slag, ikkje eitt stykk epletre, to stykk elefantar. Det er typane som blir til: urter, tre, dyr, fuglar, fiskar, krypdyr og menneske. «Adam» betyr i denne forteljinga «menneskearten».

Dette er forskjellig i 1 Mosebok 2. Der skaper Gud ein mann, «adam», som får ein medhjelpar, ei kvinne. Gud skaper dyr og fuglar for å sjå om dei kan vera medhjelparar for mannen, men dei fell igjennom, og kvinna blir skapt. Adam blir poetisk: «Denne gongen er det bein av mine bein og kjøt av mitt kjøt. Ho skal kallast ei kvinne, for av mannen er ho tatt.»

I tider med feministisk teologi oppstod det ein annan teori. Phyllis Trible lanserte i 1987 den tanken at «adam» i 1 Mosebok 2 var skapt som mann og kvinne, eller utan kjønn. Først då kvinna vart til, vart «adam» mann. Teorien er usannsynleg, men har hatt stort gjennomslag, til og med i Bibel 2011. I 1 Mos 2,18 heiter det at det ikkje er godt for «mennesket» å vera åleine. Dersom dette var korrekt, ville vel dyra og fuglane vera gode medhjelparar? Så skifter «adam» brått frå å vera menneske til mann i vers 21.