Pengar fekk ikkje asylsøkarfamiliar til å reise heim

– Livet på mottak er langt frå eit liv i luksus. Likevel vel mange foreldre å setje livet på vent, både eigne liv og livet til barna, seier seksjonssjef Katinka Hartmann i Utlendingsdirektoratet (UDI).

Seks veker før årsskiftet rulla UDI ut ein ekstraordinær vend-heim-kampanje, mynta på barnefamiliar med endeleg avslag på asylsøknaden:

20.000 ekstra per barn for lengeverande barn som søkjer assistert retur innan 31. desember. Summen kom oppå ståande standardtilbod (sjå faktaboks).

I det året Sylvi Listhaug har vore innvandrings- og integreringsminister, har Frp-statsråden ofte minna barnefamiliar om at dei har plikt til å reise heim – og at Norge er rause og freistar med pengar til dei som reiser frivillig.

LES MEIR Listhaug rullar ut folkeskikkurs

Berre ein familie søkte

– Kor mange barn var omfatta av tilbodet om 20.000 ekstra per barn?

– Om lag 380, fortel Hartmann.

– Kor mange foreldre har desse barna?

– Rundt 430.

– Kor mange barn takka ja til førjulstilbodet til UDI?

– Éin familie. Ei mor med seks barn.

Betre liv i Norge

Med 120.000 ekstra kroner i kofferten bur no familien seg på å forlate Norge. Dei oppfylte kravet som blei stilt: Fekk endeleg avslag før 2015, og søkte før 2016 gjekk over i 2017.

– Kvar reiser familien som takka ja?

– Familien er frå Tyrkia.

Hartmann forklarar den manglande viljen til å søkje ekstrastøtta på 20.000 kroner per barn med to forhold. Familiane har investert så mykje i flukta til Norge, at dei ikkje nektar å gje opp, og dei opplever at livet i Norge er betre enn livet som ventar i heimlandet.

Klagar på avslag

Alle som søkjer asyl i Norge og får avslag i UDI, ankar avslaget rett til Utlendingsnemnda (UNE). Og avslag frå UNE blir så påklaga. Til slutt når storparten endestasjonen – i 2015 nådde berre 16 prosent fram med å klage til UNE: Avgjerda er endeleg. De skal ut av Norge.

Éi gruppe finn dette særs vanskeleg: Barnefamiliar.

Fire land

Oversikten Vårt Land har fått frå UDI avdekkjer at dei mange barnefamiliane som Norge aller helst vil ha ut, dei frå Afghanistan, Etiopia, Irak og Somalia, klamrar seg fast i landet, sjølv om dei må leve i ringe kår på eit asylmottak, i årevis framover, eller heilt til Norge har fått på plass ein avtale om tvangsretur med heimlandet.

– Tvangsretur er utfordrande. Fleire land tek ikkje i mot tvangsreturnerte, i andre land er det problem med å framskaffe sikker ID på borgarane som oppheld seg i Norge, og utan sikker ID vil landa ikkje ta i mot tvangsreturnerte, forklarar Hartmann.

LES MEIR Listhaug på kristenvelgerjakt

Manglar tryggleik

Advokat Arild Humlen har mange asylssøkjarar som klientar. Han forstår at foreldre ikkje blir freista av ekstra pengar.

– For mange barnefamiliar betyr meir pengar ingenting. Frykta for kva som ventar dei i heimlandet er så stor at dei vel å bli i Norge, trass i at dei har fått endeleg avslag.

– Storparten av barnefamiliane som var omfatta av 20.000-kampanjen kjem frå Afghanistan, Etiopia, Irak og Somalia, kva er det med desse landa?

– Dette er land som FNs høgkommissær har åtvara mot å returnere barnefamiliar til, seier Humlen, og forklarar at det er snakk høgt konfliktnivå og stor mangel på tryggleik.

LES OGSÅ: Bruker islam i blodgiverkampanje

Manglar pengar

Humlen reagerer sterkt på eit forhold når han snakkar om lagnaden til dei med endeleg avslag:

– Sylvi Listhaug seier dei berre kan gå til retten og få saka prøvd for domstolen. Det er ei arrogant haldning. Alle veit at berre nokre få klarar å samle inn pengane som trengst til eit sivilt søksmål.

LES OGSÅ: 300 ønsker halal-lån